۷۵% از اوقات زندگی ما صرف ارتباطات میشود و در عصر ارتباطات برنده آن کسی است که بتواند خوب ارتباط برقرار کند و توانایی برقراری ارتباط موثر را یاد داشته باشد.
مهارت ارتباطی خوب به ما کمک میکند روابط سالم و رضایتبخش با دیگران داشته باشیم از طرف دیگر مهارتهای ارتباطی ضعیف میتواند بهگونهای باشد که به سوءتفاهم و احساسات منفی منجر شود.
بهنوعی میتوان گفت مهارت برقراری ارتباط یکی از پیشبینی کنندههای سلامت است.
پس از یک ملاقات تأثیرگذار که با سلام و لبخند شروع شد، به تقویت نکات مثبت پرداختیم، احساس مهم بودن را منتقل کرده و همواره به شکلگیری یک ارتباط سازنده و موثر اقدام نمودیم، اما برای برقراری ارتباط موثر توجه به نکات زیر نیز حائز اهمیت است:
فهرست محتوای مقاله
برای برقراری ارتباط موثر همیشه آراسته و مرتب باشید
اولین چیزی که شما در برقراری ارتباط موثر از خود ارائه میکنید ظاهر شماست، ظاهر شما بهعلاوه بویی که از شما ساطع میشود جزء مواردی هستند که در ۶ ثانیه ابتدای ارتباط در ذهن مخاطبتان مینشیند و مورد قضاوت قرار میگیرد.
چطور عوامل ظاهری در جذاب بودن و نحوه ارتباطات ما تأثیر دارند؟
خودتان را در حال ورود به اتاق جلسهای با این شرایط در نظر بگیرید؛ قبل از ورود به اتاق دو نفر دیگر هم در اتاق بودهاند که یکی از آنها کتوشلوار آراسته بر تن دارد و دیگری شلوار جین و تیشرت پوشیده است.
دیدن این صحنه چه تأثیری در همان ابتدا بر روی شما میگذارد؟
حالا اگر تصور کنید شخصی که کتوشلوار آراسته پوشیده بود، موهای بسیار بلند و ریش پرپشت داشته باشد، در حالتی که شخص دیگر که شلوار جین و تیشرت پوشیده، موهای کوتاه و مرتب دارد و صورتش را هم اصلاحکرده باشد.
حالا دیدن این صحنه چقدر میتواند روی تفکر اولیه شما درباره این افراد تأثیرگذار باشد؟
گوش شنوا باشید
از دوران نوجوانی بدون اینکه این تکنیک را بدانم همیشه به حرفهای دوستان با دقت زیادی گوش میدادم.
این خصلت باعث شده بود آنها همیشه من را برای زمانهایی که نیاز به یک همزبان داشتند انتخاب کنند.
این ویژگی به من کمک کرد تا دوستان زیادی داشته باشم و بهخاطر همین تجربه خوب این نکته را جزو موارد برقراری ارتباط موثر ذکر میکنم، چون به تأثیر آن اطمینان دارم.
این ویژگی علاوه بر اینکه در برقراری ارتباط موثر مفید است در زندگی مشترک نیز بسیار کمککننده است.
تعداد زیادی از خانمها همیشه شکایت میکنند که همسرشان به آنها گوش نمیدهند.
حال چطور میتوانیم یک گوش شنوا باشیم؟[irp]
ویژگیهای یک شنونده خوب چیست؟
یک شنونده خوب کسی است که صحبت طرف مقابل را قطع نمیکند تا خودش صحبت کند.
یک شنونده خوب کسی است که تماس چشمی با فرد مقابل دارد، البته به چشم او زل هم نمیزنند.
یک شنونده خوب شنونده فعال است؛ یعنی بعد از هرچند جمله با کلماتی مثل آهان خوب صدایی جهت تأیید بروز میدهد و نشان میدهد که همچنان به سخنان فرد مقابل توجه دارد.
یک شنونده خوب بعد از هرچند دقیقه صحبت از فرد میخواهد مکث کوتاهی کند، سپس به او میگوید بگذار ببینم تا اینجا درست فهمیدم، سپس بهصورت مختصر مطالبی را که از صحبتهای او فهمیده است بیان میکند.
بگذار تا دیگران حرف بزنند
افراد دوست دارند درباره خودشان حرف بزنند. در مورد کارهای عجیبی که انجام دادهاند، موفقیتهایی که کسب کردهاند، جسارتهایی که به خرج دادهاند … اگر تمایل به برقراری ارتباط موثر با فرد خاصی را دارید از او سؤال بپرسید، و اجازه دهید برایتان صحبت کند و شما گوش شنوا باشید.
درباره علاقه دیگران حرف بزنید
همه افراد دوست دارند در زمینه مورد علاقهشان با افراد دیگری همگروه باشند.
وقتی شما درباره زمینه موردعلاقه فردی صحبت میکنید او شما را بهعنوان کسی که با او در یک تیم هستید نگاه میکند و ناخودآگاه شما را از خودش میبیند.
برای پیداکردن زمینه موردعلاقه فرد مقابل به حیطههای اطراف او مثل عکسهایی که بر روی دیوار زده و حرفهایی که بیشتر دربارهشان حرف میزنند توجه کنید حتی میتوانید از اطرافیان او سؤال کنید.
در برقراری ارتباط موثر انتقاد، سرزنش و گلایه مطلقاً ممنوع
سرزنش و گلایه موجب سست شدن پیوندهای ارتباطی میشود و شما را از برقراری ارتباط موثر بازمیدارد.
در مورد انتقاد هم خیلی باید محتاطانه عمل کنید، مثلاً دوران مدرسه خود را بهخاطر بیاورید که اگر مورد سرزنش معلمتان قرار میگرفتید بعد از آن دیگر حس خوبی نسبت به آن معلم و حتی نسبت به آن درس نداشتید.
در مورد انتقادکردن هم حتماً شرایط لازم را رعایت کنید. مثلاً انتقادکردن نباید مغرضانه باشد؛ نباید بهخاطر منافع خودمان باشد؛ نباید در میان جمع باشد و نباید در آن غلو به کار رود.
در ارتباط باش
از دیگر نکات برقراری ارتباط موثر این است که ارتباطتان را با دیگران حفظ کنید، گاهی به آنها زنگ بزنید، گاهی قرار بگذارید و با آنها ملاقات داشته باشید، گاهی هدیهای برای آنها بخرید.
حفظ روابط میتواند در موفقیت شما بسیار اثرگذار باشد.
البته نکته بسیار مهم این است که با افرادی که مانع شما هستند و جلوی رشد و پیشرفتتان را میگیرند قطع رابطه کنید.[irp]
از بحث اجتناب کنید
بحث کردن یکی دیگر از نابودگرها و موانع برقراری ارتباط موثر است. لطفاً با هیچکس وارد بحثهای بی سروته نشوید.
تنها زمانی به بحث بپردازید که مراسمی صرفاً جهت مباحثه برقرار است. آن هم تنها با افرادی که آمدهاند تا بدون تعصب مباحثه کنند و نتیجه بگیرند اگر میدانید که افراد مغرضانه به بحث میپردازند به شدت از آنها اجتناب کنید.
به اعتقادات دیگران احترام بگذاریم.
اعتقادات، جزئی از هویت هر فردی هستند. مانند نام هرکسی که جزئی از وجود اوست. اعتقاد هر فردی بازتاب مطالعات، تجربیات و تفکرات اوست.
اعتقادات یکشبه در فرد به وجود نیامدهاند که برای او مهم نباشد، پس به اعتقادات افراد احترام بگذارید تا آنها هم به اعتقادات شما احترام بگذارند.
در برقراری ارتباط موثر دیگران را دوست داشته باشید.
چرا که در وجود هر انسانی پارهای از وجود خداست. نیاز نیست این دوست داشتن را برای همه آنها به زبان بیاورید وقتی از اعماق وجود یکتکه محبت میشوید دیگران محبت را درک میکنند. درک محبت از سوی طرف مقابل شما را به سمت برقراری ارتباط موثر سوق میدهد.
احساساتشان را تحریک کنید
زمانی که از فردی میخواهید درخواستی کنید که احتمال نه شنیدن در آن زیاد است ابتدا احساسات او را تحریک کنید.
برای مثال فروشندهای که میخواهد محصولی را بفروشد یا کارمند از مدیر خود طلب مرخصی کند میتوانند از این تکنیک استفاده کنند. برای نمونه فروشنده میتواند از حس لذت و راحتی که محصولش برای خریدار به همراه میآورد، توضیح دهد؛ یا کارمند میتواند به مدیرش بگوید من به مرخصی نیاز دارم شما اگر جای من بودید چه میکردید؟
عذرخواهی کنید.
اگر حق با شما نیست پس سریع آن را بپذیرید این پذیرش کاری است که تنها از انسانهای بزرگ و خودساخته برمیآید.
گاهی همین پذیرش ساده میتواند آبی باشد بر آتش عصبانیت فرد مقابل. اگر نیاز بود حتماً عذرخواهی کنید و مطمئن باشید چیزی از شخصیت شما نمیکاهد، همین کار باعث برقراری ارتباط موثر خواهد بود.
در برقراری ارتباط موثر از زاویه دید متفاوتی استفاده کنید
خود را بهجای دیگران بگذارید کمی به مسائل از زاویه دید آنها، با عینک آنها به موضوعات نگاه کنید.
کمی از مسیر را با کفشهای آنها قدم بزنید تا بتوانید شرایط و موقعیتهای آنها را درک کنید و ارتباط بهتری را شکل دهید.