فهرست محتوای مقاله
از اصولیترین نکات و اساس مهم زندگی، برقراری ارتباط موثر با فرزندان است
امروزه والدین برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود با چالشهای زیادی روبرو میشوند. برای اینکه بتوانید در موقعیتهای مختلف و به خصوص شرایط دشوار، با فرزند خود ارتباط خوبی برقرار کنید، باید بتوانید نحوه ایجاد ارتباط آگاهانه را یاد بگیرید. اگر شما هم پدر یا مادری هستید که به دنبال راهی برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود میگردید، این مطلب از لذت برتر را تا انتها دنبال کنید.
روش برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود را یاد بگیرید
برقراری ارتباط موثر با فرزندان و یا افراد دیگر، کاری است که ما همیشه انجام میدهیم ولی فقط تعداد کمی از ما واقعا نسبت به کاری که انجام میدهیم آگاهی کامل داریم.
همهی ما میدانیم چه زمانی با افراد دیگر ارتباط داریم و چه زمانی این ارتباط را قطع میکنیم. همچنین نسبت به این موضوع که گاهی روابط در طول زمان دچار تحولاتی میشوند که دیگر نمیتوانیم آنها را مانند قبل حفظ کنیم نیز مطلع هستیم.
ما حتی عباراتی هم برای توصیف روابط خود داریم. بعضی از این عبارات را میتوانید در زیر مشاهده کنید:
«او امروز برخورد خیلی سردی داشت.»
«انگار حواسش جای دیگری بود.»
« من درحال صحبت با او بودم ولی او مرا نادیده میگرفت.»
«حسی که بین ما جریان داشت، عالی بود.»
حتما شما هم گاهی از این قبیل عبارات به کار میبرید.
ولی تا به حال فکر کردهاید، چرا ما برای توصیف روابط خود از چنین جملاتی استفاده میکنیم؟ جواب خیلی ساده است، به این خاطر که روابط ما در حقیقت از جنس انرژی هستند، به همین دلیل هم دیگران توانایی دیدن آنها را ندارند و خیلیها هم اصلا به این موضوع توجه نمیکنند.
درک ارتباطات فیزیکی مانند دست دادن خیلی راحتتر از درک انرژیهای بین افراد است، با این حال همه ما میتوانیم حدس بزنیم که یک آغوش سرد است یا گرم، حتی اگر دلیلش را ندانیم.
بچهها به ارتباط با والدین خود نیاز دارند
فرزندان ما نه تنها ارتباط با ما را احساس میکنند، بلکه به شدت به آن نیاز دارند.
زیرا برقراری ارتباط موثر با فرزندان، آنها را از نظر عاطفی تامین میکند.
درواقع این ارتباط نوعی تغذیهی روحی محسوب میشود که خیلی مهمتر و موثرتر از غذایی است که ما روزانه به آنها میدهیم.
برقراری ارتباط موثر با فرزندان باعث میشود آنها احساس کنند تا چه اندازه مهم و با ارزش هستند.
همچنین فرزندان شما عشق و علاقه شما را از این طریق دریافت میکنند.
در صورتی که فرزندان خود را از نظر عاطفی تامین نکنید، زمانی که به اندازه کافی بزرگ شدند، در جاهای دیگری به دنبال رفع این نیاز خود میگردند.
یا اگر فرزندان شما هنوز سن کمی دارند، برای حفاظت از خود، ارتباط کمتری با شما برقرار میکنند.
خوشبختانه اکثر والدین به صورت طبیعی تا حد مطلوبی با فرزندان خود ارتباط برقرار میکنند، ولی بهتر است در هنگام برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود آگاهانهتر رفتار کنید.
ارتباط آگاهانه به شما این امکان را میدهد که همراه با تغییر شرایط، رفتار خود را هم تغییر دهید.
برای مثال زمانی را در نظر بگیرید که در حال بازی با فرزند خود هستید و ناگهان به یاد میآورید که باید کار دیگری هم انجام بدهید، در این حالت در صورتی که ارتباط شما آگاهانه باشد، میتوانید آن را مطابق شرایط تغییر دهید و بدون ناراحت کردن فرزند خود، به کارتان هم بپردازید.[irp]
برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان، باید ابتدا یاد بگیرید به آنها و همچنین روابط خود توجه نشان دهید. در زیر ۴ تمرین که در این کار به شما کمک میکنند را آوردهایم:
۱- جلوی آینه بروید و در حالی که به صورت خودتان نگاه میکنید، سعی کنید چهره گرم و دوستانهای به خود بگیرید.
حالا با دیدن خودتان چه احساسی به شما دست میدهد؟ دوست دارید در پاسخ به این نوع ابراز احساسات چگونه واکنش نشان دهید؟ بعد از آن حالات دیگری را امتحان کنید، انرژی بیشتری نشان دهید و یا چهرهای ناراحت و غیر دوستانه به خود بگیرید و دوباره همان کار را تکرار کنید.
۲- همینطور که احساسات مختلف را تمرین میکنید، سعی کنید شدت این احساسات و انرژیها را بیشتر کنید.
تفاوتی که در چهره و احساساتتان به وجود میآید را بررسی کنید و ببینید خودتان و طرف مقابل در این حالت چه احساسی پیدا خواهید کرد.
۳- حالاتی که تمرین کردهاید را با یک دوست و یا شریک زندگی خود به صورت عملی هم تمرین کنید و ببینید واکنش دیگران به حالات شما چگونه است.
برای مثال روبروی یکدیگر بنشینید و سعی کنید با استفاده از تمرینهای قبلی انرژی را میان خودتان به گردش دربیاورید.
جو را گرم کنید و بعد سرد رفتار کنید. سپس رفتار طرف مقابل خود را در دو حالت بررسی کنید و ببینید آنها هم واکنش مشابهی نشان میدهند یا نه.
با انرژی و احساسات خود در حین برقراری ارتباط بازی کنید و سپس از طرف مقابل خود بخواهید نسبت به تمام حالات شما واکنش نشان دهد و به شما بگوید که درباره هر برخورد شما چه احساسی داشته است.
۴- در این مرحله باید به برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود بپردازید.
آنها را روبروی خود بنشانید و سعی کنید احساسات و انرژی قلبی خود را از طریق برقراری ارتباط به سمت آنها بفرستید.
آنها را با دقت زیر نظر بگیرید و ببینید در این حالت به شما چه نوع پاسخی میدهند.
اگر فرزند شما بالغ است میتوانید با او در مورد احساسات خود حرف بزنید و از او نظرش را بخواهید، اگر فرزندتان کم سن و سالتر است میتوانید به سادگی به او با محبت نگاه کنید و احساسات و انرژی خود را از طریق نگاه کردن به او منتقل کنید و درنهایت اگر فرزند شما نوزاد است، میتوانید برایش آواز بخوانید.
در واقع نوزادان آنقدر سریع به جریان انرژی شما و برقراری ارتباط احساسی پاسخ میدهند که شما میتوانید تقریبا بلافاصله نتیجه کار خود را مشاهده کنید.[irp]
پرخاشگری فرزندان به دلیل عدم ارتباط با والدین
اگر زمانی که با فرزندان خود وقت میگذرانید با دقت به رفتارهای آنها توجه کنید، متوجه میشوید که هر گاه آنها پرخاشگری میکنند و یا رفتار عجیبی از خود نشان میدهند، به این خاطر است که توجه شما را جلب کنند.
اگر شما برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود، ۴ تمرین بالا را عملی کنید، از آن به بعد میتوانید با انتقال انرژی خود به فرزندانتان یکی از نیازهای مهم عاطفی آنها را که همان دریافت توجه از طرف والدین است رفع کنید.
کمی به رفتارهای فرزندان خود فکر کنید.
زمانی که آنها را نادیده میگیرید، چه واکنشی نشان میدهند؟ حتما زمانی که در این موقعیتها فرزندانتان پرخاشگری میکنند به راحتی آنها را سرزنش میکنید؟ ولی اگر با دقت بیشتری فکر کنید، میبینید که پرخاشگری فرزندان به دلیل عدم توانایی ما در برقراری ارتباط موثر با آنها بوده است.
در حقیقت بسیاری از مشکلات کودکان به دلیل بیتوجهی والدین در تامین نیاز آنها در برقراری ارتباط به وجود میآیند.
چرا برقراری ارتباط موثر با فرزندان سخت است؟
اگر احساس میکنید برقراری ارتباط موثر با فرزندان کار سختی است و موقع ارتباط با آنها معذب میشوید، باید حتی بیشتر این موضوع را جدی بگیرید.
در این حالت باید ابتدا مشکل خودتان را برطرف کنید و بعد به سراغ رفع نیاز فرزند خود بروید.
دلایل زیادی برای معذب بودن در کنار فرزندان وجود دارد، برای مثال ممکن است شخصیت شما به خاطر روابط شغلی رسمی و سردی که معمولا تجربه میکنید، با ارتباطات نزدیک و صمیمی بیگانه باشد و برقراری ارتباط قلبی و عمیق برای شما حتی ترسناک به نظر برسد.
یا اینکه ممکن است خاطرات بدی در مورد ارتباطات نزدیک داشته باشید و یا در کودکی چنین روابط نزدیکی را تجربه نکرده باشید.
به همین دلیل زمانی که با فرزند خود گرم میگیرید ممکن است از ترس اینکه رفتار عجیبی از شما سر بزند، خودتان را گم کنید.
بهتر است دلیل این رفتار خود را هر چه زودتر کشف کنید تا بتوانید راه حلی برای رفع آن پیدا کنید.
یک از روان درمانگرهای معروف میگوید: «سعی کنید برای خودتان نقش پدر و مادری را بازی کنید که همیشه دوست داشتید والدین شما باشند.»
مفهوم این جمله این است که باید به ترسها و نگرانیهای درونی خود احترام بگذارید و در یک کلام… از کودک درون خود مراقبت کنید![irp]
ایجاد مرزهایی برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان
زمانی که دیگر مشکلی با برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود نداشتید، وقت آن میرسد که به ایجاد فاصلههای سالم بین خود و فرزندتان فکر کنید.
باید توانایی آن را داشته باشید که با انتخابهایی آگاهانه روابط خود را به گونهای تنظیم کنید که در عین صمیمیت، هر کدام از طرفین فضای شخصی خودش را داشته باشد.
برای مثال اگر زمانی که فرزندتان به مدرسه میرود و یا به هر دلیل از شما دور است، خودتان و یا فرزندتان دچار اضطراب میشوید؛ به این معنی است که احساسات و انرژیهای شما به هم متصل هستند.
پس باید یاد بگیرید چگونه انرژی خود را به آرامی از کودک خود جدا کنید، به شکلی که زمانی که از هم فاصله میگیرید هر دو احساس آرامش داشته باشید.
جمع بندی
درواقع هیچ راه درست و یا نادرستی برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان و یا دیگران وجود ندارد، ولی ما مدام به دنبال چنین راهی میگردیم.
به طور خلاصه زمانی که برای برقراری ارتباط موثر با فرزندان خود تلاش میکنید، بهتر است با آنها طوری رفتار کنید که احساس ارزش و اعتبار پیدا کنند و از نظر عاطفی تامین شوند.